این مقاله با هدف بررسی انواع ردیاب‌ خودرو و انتخاب بهترین جی پی اس و ردیاب می‌باشد. لطفا دقت کنید که کاربردهای هر یک از محصولات را به خوبی مطالعه کنید تا بر اساس نیاز خود، بهترین ردیاب خودرو را انتخاب نمایید.

روش‌های علمی زیادی در دنیا برای بالا بردن سطح امنیت خودرو‌ها صورت گرفته است. یکی از بهترین و جدیدترین روش‌های امنیت خودرو، استفاده از جی پی اس ردیاب می‌باشد. برخی از مدل‌های جی پی اس ردیاب، قابلیت ردیابی خودرو و دزدگیری را با هم دارند. یعنی هم با ریموت دستگاه ردیاب می‌توان درب خودرو را باز و بسته کرد و یا به صورت پیامک می‌توان این کار را انجام داد. همچنین قابلیت نصب آژیر را دارند که علاوه بر ارسال پیامک هشدار باز شدن درب خودرو، قابلیت آژیر کشیدن را هم دارند.

تا اینجای کار متوجه شدین که یک ردیاب با امکانات فول آپشن، توانایی به مراتب چندین برابر بیشتر از یک دزدگیر معمولی مرسوم در بازار (مثل دزدگیر مجیکار ، دزدگیر ایزیکار و …) را دارد. دستگاه‌های جی پی اس ردیاب با برندهای مختلف در بازار یافت می‌شوند که هرکدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. برخی از آنها امکانات خیره‌کننده ای دارند. این تکنولوژی جدید می‌تواند اتفاقاتی که برای خودرو می‌افتد را از طریق پیامک، وبسایت و اپلیکیشن بدون بعد مسافت از راه دور به صاحبش اطلاع دهد.

 اولین قدم در انتخاب بهترین ردیاب، انتخاب بهترین کارخانه یا شرکت سازنده می‌باشد. دومین قدم  انتخاب محصول متناسب با نیاز است و سومین قدم بررسی پنل ردیابی و نرم‌افزار موبایل است.

۱- تفاوت کارخانه‌های مونتاژی با کارخانه‌های اصلی

تصاویر کارخانه‌های اصلی ساخت ردیاب خودرو

چندین سال قبل، کارخانه‌ها به صورت تخصصی، محصولات را تولید می‌کردند. اما در حال حاضر در همه کشورها و حتی شهرهای مختلف آن کشور، کارگاه‌ها و کارخانه‌هایی وجود دارند که اقدام به مونتاژ کردن قطعات آماده می‌کنند. هرجا مشتری یک محصولی را نیاز دارد، آن محصول توسط آن کارگاه‌های نوپا، مونتاژ می‌شوند. این مونتاژها در واقع، کپی شده از یک محصول اصلی در یک کشور دیگر می‌باشد. یعنی دانش و تکنولوژی یک محصول عینا کپی برداری و مونتاژ می‌شود. متاسفانه این نوع مونتاژها فاقد استانداردهای لازم هستند. چون خط تولید کارخانه اصلی، دارای دستگاه‌های پیشرفته‌ای برای تست محصولات تولید شده دارند که کارگاه‌های فرعی فاقد این امکانات هستند. این دستگاه‌ها با یک تست 48 ساعته می‌تواند ایرادات آن محصول و همچنین عمر مفید را در بلند مدت کاملا شناسایی کنند.

همیشه بهترین‌ها در کارخانه‌های اصلی تولید می‌شود. چون واحد تحقیق و توسعه (R&D) کارخانه‌ها همیشه به دنبال رفع عیوب و بهتر شدن محصول هستند. اما کارخانه‌های مونتاژی، با کپی برداری از یک محصول، زمانی متوجه نقص تولیدشان می‌شوند که مشتریان از عیب دستگاه بگویند.

ویژگی‌های بهترین ردیاب خودرو

  • ۱- کارخانه تولید کننده معتبر
  • ۲- آپشن‌های امنیتی کامل
  • ۳- خدمات و پشتیبانی قوی
  • ۴- عمر مفید دستگاه در بلند مدت
  • ۵- رضایت مشتریان قبلی

همانطور که در بالا توضیح داده شد، کارخانه‌های اصلی به دلیل پیشتاز بودن، همیشه بهترین و جدید‌ترین محصولات را به بازار عرضه می‌کنند. با توجه به زیاد شدن سارقین و حرفه‌ای شدن آن‌ها، کارخانه‌های ردیاب اصلی نیز همیشه باید محصولات خود را بروز نمایند تا بتوانند امنیت مشتریان خود را تامین و به اعتبار چندین ساله خودشان اضافه نمایند.

تصاویر از کارخانه‌های اصلی ساخت ردیاب خودرو گرفته شده توسط مدیر ردیاب دلتا

ردیاب‌های مختلفی در کارخانه‌های معتبر با آپشن‌های مختلف بر اساس نیاز مشتریان تولید می‌شود تا بتواند رضایت حداکثری مشتریان را حتی در بلند مدت جلب نماید. ویژگی‌هایی که یک کارخانه ردیاب خودرو مد نظر خود قرار می‌دهد عبارت است از:

  • ۱- مناسب با برق خودروهای ۱۲ و ۲۴ ولت
  • ۲- مناسب با کامپیوتر انواع خودروها جهت جلوگیری از اختلال و نوسان
  • ۳- مناسب با شرایط جوی و امواج کشورها جهت ارائه خدمات بهتر
  • ۴- استفاده از آپشن‌های قوی و غیر قابل دسترس سارقین

تا این قسمت مطلب با اهداف یک کارخانه اصلی جهت ارائه بهترین محصول امنیتی و یا مدیریتی خودرو آشنا شدید. در ادامه به جزئیات بیشتر می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

۲- ردیاب خودرو  متناسب با نیاز

سه محصول یک کارخانه برای خودرو را مثال خواهیم زد تا بهتر بتوانید ردیاب مناسب برای خودرو خودتان را انتخاب کنید.

  • ۱. ردیاب OBD برای وصل شدن به دیاگ خودرو بدون قطع سیم با کابل مخصوص
  • ۲. ردیاب آنتن داخلی و میکروفون داخلی با آپشن‌های مختلف و قابل سیمکشی
  • ۳. ردیاب با دو آنتن اکسترنال و میکروفن اکسترنال فول آپشن و قابل سیمکشی

ردیاب OBD

معرفی انواع ردیاب خودرو مدل OBD

ردیاب OBD یک نوع از ردیاب‌های قابل ارتباط با کامپیوتر خودرو است. این نوع ردیاب‌ها به دو روش وصل می‌شوند:

  • بدون کابل
  • با کابل

 دیاگ (کامپیوتر) همه خودروها در زیر فرمان و پشت قاب فرمان قرار دارند. دسترسی به دیاگ بسیار آسان است و با برداشتن قاب زیر فرمان، قابل رویت می‌باشد. برای این که دور از دسترس قرار گیرد، می‌توان به وسیله کابل مخصوص، در جای دیگر خودرو قرار گیرد. این حالت باعث می‌شود، با وجود قطع سیم، دستگاه مرکزی (OBD) از باتری داخلی به ادامه ردیابی بپردازد.

این ردیاب‌ها مناسب برای خودروهای خارجی با کیفیت می‌باشد و برای خودروهای چینی و یا ایرانی، کار خاصی را انجام نمی‌دهد. چون این دستگاه‌ها با ارتباط کامپیوتر خودروهای خارجی، اطلاعات خاصی را دریافت و به سایت ردیابی ارسال می‌کند. در صورت وصل شدن به خودروهای معمولی، بسیاری از آپشن‌های این ردیاب بدون استفاده خواهد بود.

معمولا ردیاب‌هایی در بازار به شکل OBD وجود دارد که کپی هستند و صرفا از دیاگ خودرو برای روشن شدن استفاده می‌کنند و فاقد استانداردهای لازم هستند. قیمت ارزان‌تری نسبت به محصولات اورجینال دارند اما فاقد کارایی لازم و چه بسا باعث ایجاد اختلال در کامپیوتر خودرو می‌شوند.

اگر به هر دلیل قصد استفاده از ردیاب OBD را دارید، حتما محصول اورجینال و با کابل مخصوص را تهیه نمایید. بیشترین کاربران این نوع ردیاب‌ها، خودروهای جدید بنز، پورش، مازراتی و این قبیل خودروهای لاکچری است.

معرفی انواع ردیاب خودرو مدل OBD از نوع ضعیف

و

معرفی انواع جی پی اس خودرو مدل OBD از نوع عالی

و

معرفی انواع جی پی اس خودرو مدل OBD از نوع عالی





ردیاب خودرو با آنتن داخلی

معرفی انواع جی پی اس خودرو مدل آنتن داخلی از نوع ضعیف

ردیاب‌های آنتن داخلی با طراحی کوچک و جنس بدنه پلاستیکی ساخته می‌شوند. این نوع ردیاب‌های برای استفاده‌های سبک و غیر امنیتی طراحی شده است. لطفا دقت کنید که این ردیابها برای استفاده امنیتی طراحی نشده‌اند.

این نوع ردیاب‌ها توسط برخی از مدیرانی که پروژه‌های موقت دارند و می‌خواهند با کمترین هزینه، خودروهای تحت امر خود را برای مدت کوتاه مدیریت کنند، استفاده می‌شود.

چرا نمی‌توان از ردیاب‌های آنتن داخلی برای امنیت خودرو استفاده کرد؟

ردیاب‌های آنتن داخلی فاقد گیرنده و فرستنده‌های قوی هستند. به دلیل خلاصه شدن همه چیز در یک دستگاه کوچک، بسیاری از ویژگی‌های اصلی دستگاه کاسته شده است. به همین دلیل نمی‌توان این نوع ردیاب‌ها را در حرفه‌ای‌ترین قسمت خودرو نصب کرد. به ناچار باید در زیر فرمان و یا پشت کنسول خودرو نصب گردد تا ارتباط ماهواره‌ای و سیم‌کارتی دستگاه در زیر پوشش فلزی خودرو، قطع نشود. اما با این‌حال، آنتن‌دهی ردیاب‌های داخلی ضعیف عمل می‌کند و موقعیت خودرو با خطا در سایت نمایش داده خواهد شد.

ردیاب‌های آنتن داخلی را نباید برای مناطق کوهستانی استفاده کرد. این نوع ردیاب‌ها برای کشور ایران به دلیل داشتن مناطق کوهستانی، گزینه بسیار خوبی نخواهد بود. هرچند مشتریان موقع خرید، در مناطق کوهستانی نباشند، اما چه تضمینی وجود دارد که سارقین پس از سرقت، خودرو را به مناطق کوهستانی منتقل نکنند؟ و ...

ردیاب‌های آنتن داخلی به دلیل ارزان بودن، با جنس بدنه پلاستی تولید می‌شوند. طبیعتا شما هم می‌دانید که بدنه پلاستیکی به دلیل عایق بودن، گرمای تولید شده دستگاه را به بیرون منتقل نمی‌کنند. این حالت باعث کم شدن عمر مفید دستگاه خواهد شد.

میکروفون این نوع ردیاب‌ها از نوع داخلی می‌باشد و عملا بدون استفاده خواهد بود. چون بعد از قرار گرفتن در پشت قاب فرمان، میکروفون دستگاه نیز هیچ گونه صدایی را دریافت نخواهد کرد.

ممکن است برخی از این ردیاب‌های آنتن داخلی با آپشن‌های مختلفی ارائه شود اما در مرحله اول، این نوع ردیاب‌ها توسط سارقین به محض ورود به ماشین شناسایی و از کار انداخته می‌شود. یعنی آپشن خاموش کن و یا آپشنهای دیگر در لحظه سرقت توسط سارقین غیر فعال خواهند شد.

ردیاب‌های خودرو آنتن داخلی با طراحی کوچک و جنس بدنه پلاستیکی

و

جی پی اس خودرو با آنتن داخلی با ارزش خرید متوسط

و

ردیاب‌های خودرو با آنتن داخلی و طراحی کوچک و جنس بدنه پلاستیکی




ردیاب خودرو با آنتن خارجی

ردیاب خودرو دلتا جی پی اس با دو آنتن خارجی و میکروفون خارجی

ردیاب‌های خودرو دو آنتنه، بهترین ردیاب برای تامین امنیت خودرو هستند. البته باز هم تاکید می‌کنیم که معیار مقایسه ما در بین سه نوع ردیاب OBD و آنتن داخلی و آنتن خارجی  تولید کارخانه اصلی می‌باشد. چون سطع کیفیتی کارخانه اصلی یکسان است و فقط از نظر کاربرد هر یک از آنها توضیح می‌دهیم.

دلیل برتری ردیاب با دو آنتن خارجی

  • ۱. ردیاب دو آنتنه معمولا صنعتی و با کیفیت ساخته می‌شوند.
  • ۲. دو آنتن قدرتمند برای افزایش قدرت سیگنال حتی در نقاط کور
  • ۳. امکان نصب حرفه‌ای دستگاه و غیر قابل پیدا شدن
  • ۴. جنس بدنه فلزی برای تبادل بهتر با دمای محیط
  • ۵. میکروفون اکسترنال خبرنگاری برای افزایش وضوح شنود
  • ۶. استفاده از ماژول‌های متناسب با درخواست مشتری (ردیاب دلتا 203A سفارشی ورژن 4)
  • ۷. استفاده از کابل‌های با کیفیت برای سیم‌کشی داخل خودرو
  • ۸. متناسب با برق انواع خودروهای سواری، نیمه سنگین و سنگین
  • ۹. رعایت استاندارد همه نوع وسیله‌ی نقلیه (ردیاب دو آنتنه، صنعتی می‌باشد)
  • ۱۰. آپشن‌های کامل امنیتی و حفاظتی
ردیاب خودرو با آنتن خارجی با ارزش خرید متوسط

و

جی پی اس خودرو با آنتن خارجی و میکروفون خارجی با ارزش خرید بالا


۳- پنل ردیابی و نرم افزار موبایل

پنل و سیستم مدیریت ردیاب خودرو

این قسمت در کنار دو مولفه قبلی، تکمیل کننده مثلث امنیت برای خودرو است. سازنده هر دستگاه بهتر می‌تواند نرم افزار مناسب دستگاه را ارائه دهد. برخی از کارخانه‌ها، پنل ردیابی بسیار قدرتمندی دارند که همه زبانهای زنده دنیا را بدون افت سرعت، پوشش می‌دهند. این کارخانه‌ها معمولا جزو اولین‌های جی‌پی‌اس در دنیا هستند که به نیاز مشتریان آگاه هستند و همیشه محصولات و نرم‌افزارهای خود را به روز نگه می‌دارند. به خاطر محبوبیت تولیدات این قبیل کارخانه‌ها در دنیا، زبان‌های مختلف برای استفاده همگان در داخل پنل ردیابی قرار داده می‌شود.

پس از دریافت موقعیت از طریق ماهواره، اطلاعات پردازش شده در داخل ردیاب، به سرور ردیابی ارسال می‌شود. داده‌ها ی پردازش شده، از طریق GPRS سیم‌کارت بر روی یک آی‌پی استاتیک آپلود می‌شود. این آی‌پی استاتیک همان آدرس منحصر به فرد سرور ردیابی است.

مزیت اول: پنل ردیابی فابریک بین المللی این است که کارخانه‌های بین المللی دارای آی‌پی‌های مخصوصی هستند که امکان تحریم آنها وجود ندارد. به نوعی در گروه کالاهای بشر دوستانه قرار گرفته است و هیچ‌گونه تحریمی شامل این قبیل کارخانه‌ها و خدمات آن‌ها نمی‌شود.

مزیت دوم: این است که به دلیل بین المللی بودن خدمات ردیابی این قبیل کارخانه‌ها، باید استاندارد ارائه خدمات به مشتریان نیز رعایت شود. یکی از این استانداردها، رعایت حریم خصوصی کاربران است. یعنی هیچ نهاد و سازمانی اجازه استفاده از اطلاعات کاربران این قبیل پنل‌ها را ندارند.

مزیت سوم: که در پنل ردیابی فابریک وجود دارد، پشتیبانی ۲۴ ساعته مهندسین کارخانه از سایت و نرم افزار ردیابی است. این حالت باعث می‌شود که کاربران هیچ‌گونه قطعی و یا کاهش سرعت در سایت و نرم افزار را شاهد نباشند. چون ردیاب یک وسیله امنیتی می‌باشد که باید هر لحظه در دسترس باشد پس پشتیبانی قوی جزو ملزومات این وسیله امنیتی می‌باشد.

مزیت چهارم: این است که وقتی یک ردیاب با خدمات فابریک کارخانه ارائه می‌شود، کاربران دیگر نگران بود و نبود نمایندگی فروش نیستند چون خدمات ردیابی آنها به صورت دائمی توسط کارخانه ارائه می‌شود.

تصاویری از پنل مدیریت ردیاب خودرو مدل دلتا جی پی اس


سوال بزرگی که اینجا مطرح می‌شود این است که آیا دریافت این خدمات رایگان و همیشگی است و آیا تفاوت فقط در جنس محصولات است و یا باید به پنل ردیابی دقت شود؟ جواب این سوال را با یک مثال توضیح می‌دهیم.

به طور مثال اگر مشتریان ردیاب دلتا را در نظر بگیریم، پنل ردیابی که شرکت دلتا به مشتریان ارائه می‌دهد ، فابریک کارخانه است که ۱۸ زبان زنده دنیا از جمله زبان فارسی را پوشش می‌دهد و نیازی به ایجاد یک پنل داخلی وجود ندارد. به دلیل استفاده از پنل ردیابی فابریک، تحریم‌های خارجی برای ایران جهت اسفاده از خدمات این کارخانه بی تاثیر می‌باشد. انگار شما یک شهروند ترکیه‌ای و یا پاکستانی هستید که با خودروی شخصی خودتان به ایران سفر کرده‌اید و هیچ گونه ارتباطی با تحریم‌های ایران را ندارد. چون آی‌پی استاتیک دستگاه‌ها متعلق به کارخانه است و هیچ ارتباطی با آی پی ایران ندارد. هزینه استفاده از سایت ردیابی برای سال اول رایگان و از سال دوم مبلغ ناچیزی دریافت و مستقیم به حساب کارخانه انتقال داده می‌شود. ارائه این خدمات با وجود دریافت هزینه، به نفع مشتریان دلتا است چون می‌توانند با خیال راحت به مدت دو یا 5 سال و بیشتر نیز تمدید نمایند و با بود و نبود شرکت دلتا، هیچگونه اختلالی در ارائه خدمات به آنها وجود نخواهد داشت. مخصوصا مشتریان عمده سازمان‌ها و اداره‌ها که تعداد زیادی خودرو دارند و باید از پنل ردیابی مطمئن استفاده کنند که همیشه برایشان آنلاین باشد.

برای مشاهده موقعیت های قبلی حتما نیاز به سایت و نرم‌افزار دلتا را دارید اما برای مشاهده موقعیت آنلاین، علاوه بر سایت و نرم‌افزار، از طریق پیامک هم می‌توانید موقعیت دقیق را ببینید. چون سرورها نیاز به مراقبت دارند، طبیعتا استفاده از سرورها برای کارخانه‌ها هزینه دارد. این هزینه جزئی از کاربران دریافت می‌شود که در مقایسه با خدمات عالی، بسیار ناچیز است.

برخی از فروشندگان از کلمه پنل ردیابی رایگان برای همیشه استفاده می‌کنند و برخی از فروشندگان هزینه دریافت می‌کنند. اما واقعیت امر این است که چیزی به اسم رایگان در هیچ جای دنیا وجود ندارد. چون ارائه‌ی خدمات برای کارخانه‌ها، هزینه‌ی زیادی دارد. معمولا سال اول، پنل ردیابی رایگان ارائه می‌شود تا کاربران بتوانند به مزیت خدمات فابریک پی ببرند. از سال دوم در صورت تمدید نکردن، فقط خدمات ردیابی از طریق پیامک امکان‌پذیر خواهد بود.

برخی شرکت‌های نوپا که در آستانه ورشکستگی هستند با کلمات دروغین از قبیل پنل ردیابی همیشه رایگان، سعی دارند ردیاب‌های خود را به فروش برسانند. بعد از مدتی مشتریان متوجه قطع سایت ردیابی و تعطیلی شرکت می‌شوند و آن وقت است که به بی‌استفاده بودن ردیاب متفرقه با خدمات متفرقه پی می‌برند.

تصاویری از پنل ردیاب خودرو دلتا جی پی اس


اما چرا یه شرکت، خدمات ردیابی فابریک کارخانه را به مشتری خود ارائه نمی‌دهد و فقط از پنل ردیابی شرکت خودشان به مشتریان خدمات می‌دهند؟

جواب:

برخی از شرکت‌ها به دلیل اینکه مشتری کارخانه‌های متفرقه هستند و آن کارخانه‌ها فقط خدمات به زبان چینی و انگلیسی دارند، به ناچار مجبورند که پنل ردیابی متناسب با زبان کشور خودشان را طراحی کنند. قیمت ردیابهای متفرقه ارزان است و برخی از شرکت‌ها به همین دلیل مشتری این قبیل کارخانه‌ها می‌شوند. با تعطیلی آن شرکت، پنل ردیابی آنها نیز برای همیشه قطع می‌شود. پس ریسک بسیار زیادی در این زمینه وجود دارد. همچنین معایب پنل ردیابی متفرقه شرکتی این است که از سرعت و قدرت لازم در زمان‌های اوج ترافیک برخوردار نیستند. به طور مثال برای مشاهده آنلاین ۵۰ نفر طراحی شده است و کاربر ۵۱ام امکان ورود به پنل ردیابی را نخواهد داشت و با کلمه عدم دسترسی مواجه خواهد شد. اطلاعات پنل‌های متفرقه احتمال هک شدن را دارند. همچنین ارائه گزارش‌ها این قبیل پنل‌ها به مراجع قضایی و سندیت کمتری نسبت به پنل‌های اورجینال دارد. هزینه تمدید در پنل های متفرقه هم وجود دارد و به دلیل کم بودن مشتریانشان به ناچار هزینه بیشتر بابت تمدید نسبت به پنل‌های فابریک دریافت می‌نمایند. چون هزینه کلی سرورهای این شرکت‌ها بین مشتریان تقسیم می‌شود و با کم بودن تعداد مشتریان، هزینه هر کاربر نیز افزایش می‌یابد. با زیاد شدن تعداد کاربران نیز، افت سرعت در سرورهای آنها مشاهده می‌شود.

برخی از شرکت‌ها برای ایجاد جذابیت در پنل ردیابی، گزینه‌های غیر مرتبط با سخت افزار ردیاب قرار داده اند. مثلا در جی پی اس ردیاب امکان دسترسی به روغن موتور و یا باک بنزین و روغن گیربکس و این قبیل چیزها وجود ندارد اما در پنل ردیابی به صورت تخمین از مسافت طی شده، اعلام تعویض روغن، لاستیک و چیزهای دیگر را می‌کند. این‌ها به نوعی ظاهر سازی برای جذب مشتری است و هیچ‌گونه توجیه علمی ندارد و هیچ تاثیری بر روی امنیت خودرو و جلوگیری از سرقت خودرو ندارد.

فیلم آموزش سایت ردیابی دلتا

جمع بندی

برای انتخاب بهترین ردیاب برای خودرو، اول باید بهترین کارخانه سازنده را انتخاب نمایید. کارخانه‌های معتبر معمولا سخت‌افزار با کیفیت تولید می‌کنند که علاوه بر داشتن آپشن‌های به روز امنیتی، عمر مفید زیادی دارند و تا چندین سال می‌توانید با خیال راحت از آن استفاده کنید.

ویژگی دیگری که کارخانه‌های معتبر دارند، ارائه خدمات ردیابی فابریک با پنل ردیابی قدرتمند هستند. وجود زبان‌های موجود در پنل ردیابی، نشان دهنده کشورهای استفاده کننده از آن ردیاب است. بهترین ردیاب‌ها معمولا اکثر زبانهای دنیا را پوشش می‌دهند. همچنین نرم‌افزار گوشی‌های اندروید و آیفون ساخته شده توسط کارخانه، از امنیت بالاتری برخوردار است.

پس اگر قصد خرید بهترین ردیاب را دارید باید ردیاب بهترین کارخانه را با خدمات فابریک همان کارخانه تهیه کنید. همچنین با توجه به اینکه قصد استفاده امنیتی بلند مدت و یا مدیریت بلند مدت را دارید باید ردیاب با دو آنتن خارجی تهیه کنید و اگر برای استفاده‌های ساده مدیریتی نیاز دارید، از ردیاب آنتن داخلی نیز می‌توانید استفاده کنید.

هرگز فراموش نکنید که یک بار می‌خرید برای استفاده یک عمر، پس بهترین را انتخاب کنید تا امنیت و آرامش را نصیب خودتان کنید.


مطالب مرتبط: